Bitkiler | Konular | Kitaplar

Reçel ve tarihçesi

Reçeller meyveden koku elde etmeye uzanan çok eski bir yiyecek tarihinin günümüzdeki mirasıdır. Reçel yapımı hakkında tartışmasız bilinen dünyaya Ortadoğu’dan yayılmış olduğudur.

Elbette reçel yapımını şekerkamışının tarihinden ayıramayız. İsterseniz önce oraya bakalım. Milattan önce 510 yılında Pers İmparatoru Darius, Hindistan’ı işgal ettiğinde askerleri “arılar olmadan bal veren kırmızı kamışlar” bulduklarını söylerler. Şeker kamışı önceleri askerlerle korunan ve sırrı saklanan mucizevî bir bitki olarak kabul edilir. Hindistan’dan ihracatı büyük kâr sağlar.

Ancak yedinci yüzyılda Araplar şekerkamışının sırrını çözerler. Nasıl yetiştirildiğini ve nasıl şeker üretildiğini keşfederler. Gittikleri bütün ülkelere ve özellikle Kuzey Afrika ile Güney İspanya’da şekerkamışı ekimi başlatırlar. Şekerkamışını meyvelerle kaynatmayı ve bunları uzun süre içinde yemeyi keşfederler. Avrupa’ya yayılması için haçlı seferlerinin başlaması gerekmektedir. İlk haçlılar Avrupa’ya dönüşlerinde bağımlılık yaratan meyve tatlılarını yanlarında götürürler.

Ve böylece İngilizcede reçel ve türleri olarak adlandırılan jelly kelime olarak Fransızca “gelée” (pıhtılaştırmak) sözcüğünden türer. 16. yüzyıla gelindiğinde artık İspanya kâşifleri Batı Hindistan topraklarında meyvelerin tatlı biçiminde nasıl uzun süre korunduğunu kendileri göreceklerdir.

Bizde bilinen en eski tarif gül reçelidir. Mevlevi dergâhlarında çok yaygındır.