Bitkiler | Konular | Kitaplar

Sağlıklı beslenmede iyotun yeri ve önemi

Tiroid hormonlarının çalışmasını etkileyen pek çok faktörden söz edilebilir, bunlar iyot eksikliği, çevre faktörleri, kalıtımsal faktörler ve bünyesel faktörlerdir... Beslenme açısından iyot ve iyot içeren besinlere dikkat etmekte fayda var...

Yiyeceklerle erişkin bir kişinin günlük iyot ihtiyacı için yaklaşık değer 150 mikrogramdır. Yeterli iyot alınamadığı durumlarda ise tiroid bezinin yeterince hormonu sentezleyemediği durum ortaya çıkar. Son yıllarda tuzlara iyot ilavesi ile iyot eksikliğine bağlı guatr oranında azalma gözlenmektedir. Günümüzde ise Hashimoto tiroiditi denilen, kişinin bağışıklık sisteminin tiroid bezine karşı antikor dediğimiz bazı maddeleri salgılayarak kendi tiroid bezini tahrib ettiği bezin, kronik küçülmesi ile sonuçlanan hastalık daha çok kadınlarda görülmekte, yaygın yaşanan şikayetlerin odağını oluşturmaktadır.



HER TİROİD SORUNU OLAN İYOT ALMALI MI ?

Hayır, bu konuda doktorunuz sizi uyaracaktır. Her tiroid sorunu iyot eksikliğine veya fazlalığına bağlı gelişmez, tiroid bezinin çalışmasını etkileyen pek çok hastalık sayabiliriz. Bazı koşullarda ise ilaç tedavisinin yanında iyot alımını sınırlamak gerekir.

İYOT SINIRLAMASI GEREKEN DURUMLARDA BESLENME

İyot alımını sınırlamanız gerektiğinde, yosun içeriği nedeniyle suşi yememeli, iyotlu tuz kullanımına dikkat etmelisiniz. İçeriğinde hangi tür tuz kullanıldığını bilmediğiniz patates cipsi, konserve, soya sosu, hazır çorba, salamura edilmiş, tuz ile işlenmiş gıdalardan da uzak durmanız gerekir.



SELENYUM İÇERİĞİ YÜKSEK GIDALARI DAHA FAZLA TÜKETİN

Selenyum mineralinin vücutta yeterli miktarda olmaması da tiroid hormonlarının çalışmasını etkiler. Özellikle bağışıklık sistemiyle ilişkili tiroid hastalıklarında selenyum mineralinin tüketiminin artırılmasında özen göstermek gerekir. Selenyum, E vitamini ile birlikte alındığında daha etkilidir. Buğday gibi tahıllar, et, karaciğer, pekmez, deniz ürünleri, süt ve süt ürünleri, yumurta, tereyağı, mantar, soğan, lahana, brokoli gibi yeşil yapraklı sebzelerde bulunur. Fazlasının toksik etkileri olduğunu unutmamak, tüketimini abartmamak gerekir. Ayrıca karalahana, yerelması, turp gibi içeriğinde izoflavanoid içeren gıdaların aşırı tüketilmesi iyot atılımına neden olur. Bu ise tiroid hormonlarında eksilmeye neden olacağından guatr olma riskini artır. Bu yiyecekleri pişirerek tüketmek ile bu etkiyi azaltmak mümkün olur. Diğer guatr yapan yiyecekleri brokoli, lahana, karnabahar, ıspanak, yer fıstığı, çam fstığı, şalgam, brüksel lahanası olarak sıralayabiliriz. Bunları hiç tüketmemeniz gerektiğini düşünmemelisiniz, abartmamak ve çiğ tüketmemek koşulu ile beslenmenizde yer alabilirler.



İYOT İÇEREN BESİNLER

♦İyotlu tuz, deniz tuzu
♦Deniz ürünleri (balık, kabuklu deniz ürünleri, deniz yosunu, yosun)
♦Salamura gıdalar (füme balık, sığır konservesi, lahana turşusu)
♦Süt, süt ürünleri (süt, peynir, krema, yoğurt, tereyağı, dondurma)
♦Soya ürünleri (soya sosu, soya sütü, tofu)
♦Yumurta sarısı
♦Çilek